Przedświąteczny zakupowy szał ma swój niepowtarzalny urok, zwłaszcza gdy w sklepach słychać wesołe „jingle bells”, ale co zrobić, gdy pod choinką znajdzie się prezent, który nie do końca odpowiada naszym oczekiwaniom? Czy można podarunek wymienić na inny towar, a może nawet zwrócić prezent i odzyskać gotówkę? Kiedy byłby to ukłon w naszą stronę, dokonany przez sprzedawcę, a kiedy obowiązek wynikający z przepisów prawa?
Uporządkujmy sytuację prawną konsumenta. Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Co do zasady więc każdy z nas, kupując świąteczny prezent, występuje w roli konsumenta.
Konsumentowi zgodnie z prawem przysługuje szereg uprawnień, o których bardzo często udając się na świąteczne zakupy, zwyczajnie nie mamy pojęcia. Starożytna łacińska paremia głosi „ignorantia iuris nocet” – nieznajomość prawa szkodzi. Nawet w szale świątecznych zakupów, warto znać swoje prawa, by z powodzeniem obdarowywać i być obdarowywanym.
Czy mogę zwrócić towar bez podania przyczyny?
Prezent kupiony przez Internet nie spełnia Twoich oczekiwań? Upominek nie spodobał się obdarowanemu i chcesz wymienić go na inny produkt? Nic nie stoi na przeszkodzie, aby nietrafiony prezent wymienić czy zwrócić!
Konsument, który zawarł umowę na odległość lub umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, ma co do zasady prawo odstąpić od niej bez podawania przyczyny w terminie 14 dni. Jest to tzw. prawo do namysłu, umożliwiające kupującemu zapoznanie się z towarem i rozważenie racjonalności zakupu. Uprawnienie to wynika z art. 27 Ustawy o prawach konsumenta.
Jak odstąpić od umowy sprzedaży zawartej przez Internet?
Krok 1.
Napisz oświadczenie o odstąpieniu od umowy sprzedaży. Wzór pisma znajdziesz poniżej. Pismo nie musi być zbyt skomplikowane i sformalizowane. Jeśli zakupiłeś towar poza lokalem przedsiębiorstwa, to nie musisz podawać przyczyny odstąpienia od umowy.
Krok 2.
Konsument ma 14 dni na odesłanie oświadczenia o odstąpieniu od umowy do sprzedawcy. Termin ten liczymy od dnia zakupu. Najlepiej będzie, gdy podpisane własnoręcznie oświadczenie wyślesz pocztą przesyłką poleconą. Często zdarza się, że wielu sprzedawców wyraża zgodę, aby oświadczenie takie zostało wysłane w wiadomości e-mail.
Krok 3.
Jeżeli odstąpiłeś od umowy, musisz w terminie 14 dni odesłać towar do sprzedającego. Tym razem masz 14 dni na wysyłkę towaru, licząc od dnia, w którym odstąpiłeś do umowy – wyjątek stanowi sytuacja, gdy przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze towar będący przedmiotem transakcji. W przypadku odstąpienia po stronie konsumenta jest koszt wysyłki towaru.
Krok 4.
Pozostaje już tylko cierpliwie czekać na zwrot pieniędzy. Sprzedawcy mają obowiązek dokonać zwrotu w ciągu 14 od dni od dnia otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy.
Odwiedź także blog:
Pamiętajmy, że złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy i zwrot towaru to dwie zupełnie różne czynności – konsument nie musi ich dokonywać jednocześnie.
W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę taką uważa się za niezawartą. Co oznacza, że zgodnie z prawem, traktowana jest ona tak, jakby jej zwyczajnie nigdy nie było.
Prawa konsumenta
Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Należy zatem zwrócić uwagę, że konsumentowi przysługuje zwrot kosztów nie tylko samego produktu, lecz również kosztów przesyłki.
Do tej pory uprawnienie odstąpienia od umowy poza lokalem przedsiębiorstwa dotyczyły jedynie konsumentów. 1 stycznia 2021 roku wchodzą w życie przepisy, które nadają te uprawnienia również osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą.
Zwrot towaru? Wzór pisma
Prawo odstąpienia od umowy
Nie tak optymistycznie kształtuje się natomiast sytuacja konsumenta, który zakupił swój prezent w sklepie stacjonarnym. Tutaj wachlarz uprawnień związanych ze zwrotem towaru jest nieporównywalnie mniejszy.
Uprawnienie do zwrotu towaru bez podania przyczyny nie przysługuje w przypadku zakupów w sklepach tradycyjnych. Jeśli dany przedsiębiorca dopuszcza taką możliwość, wynika to wyłącznie z jego dobrej woli. Powszechnie nie obowiązują żadne przepisy, które nakładałyby na przedsiębiorcę obowiązek przyjęcia zwrotu towaru zakupionego w sklepach stacjonarnych. Oczywiście takie regulacje mogą znajdować się w wewnętrznych regulaminach sklepów, lecz nie ma podstaw by wówczas powoływać się na Ustawę o Prawach Konsumenta. Zawsze warto jednak zajrzeć również na stronę internetową sklepu i przeczytać regulamin wewnętrzny.
Jeśli więc nietrafiony prezent kupiony został stacjonarnie, pozostaje liczyć, na sprzyjającą świąteczną aurę i przychylne oko sprzedawcy.
Michał Marzec
Asystent w kancelarii adwokackiej, praktykant, student Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Aktywny członek Koła Naukowego Prawa Cywilnego USUS IURIS.
Czy masz jakieś pytania? Nurtują Cię wątpliwości? Czy chcesz zapytać o możliwe rozwiązania w Twojej sprawie?
Adwokat Rafał Przybyszewski posiada bogate doświadczenie w prowadzeniu spraw sądowych. Na co dzień doradza klientom w skomplikowanych zagadnieniach cywilnych, spadkowych, rodzinnych i karnych. Pomaga też przedsiębiorcom rozwiązywać ich bieżące problemy.
Rafał Przybyszewski
+48 668 003 285
